Hoe worden kraakbeenletsel veroorzaakt?
Door een trauma (ongeval), microtrauma (overbelasting) of degeneratie (ouderdom en slijtage). De pijn bij een dergelijk letsel ontstaat door het defect in het kraakbeen en overdruk op het onderliggende bot waardoor er beenmergzwelling optreedt en pijn. Tevens kan de daarmee gepaard gaande zwelling pijn veroorzaken in het gewricht.
Zijn alle kraakbeenletsels te behandelen?
Trauma en microtraumatische letsels zijn best behandelbaar, voor degeneratieve letsels ligt dit moeilijker. Boven de leeftijd van 50 jaar komen patiënten minder in aanmerking voor een biologische optie. Indien kraakbeenletsels niet behandeld worden, kan de laag kraakbeen geleidelijk verder afslijten met arthrose en voortschrijdende immobiliteit tot gevolg.
Behandelingsopties
Momenteel zijn er diverse therapieën afhankelijk van leeftijd, ernst en mate van activiteit.
Medicatie: Vaak worden hyaluronzuurgel en glucosamine preparaten ingezet in de eerste fase bij de behandeling of na een ingreep. Deze geneesmiddelen zijn niet terugbetaald! Ook geconcentreerde plasmagels worden op dit ogenblik onderzocht.
Shaving: tijdens een kijkoperatie worden de losliggende kraakbeen stukjes verwijderd dmv een shaver. De randen van het kraakbeenletsel worden gestabiliseerd.
Medicatie: Vaak worden hyaluronzuurgel en glucosamine preparaten ingezet in de eerste fase bij de behandeling of na een ingreep. Deze geneesmiddelen zijn niet terugbetaald! Ook geconcentreerde plasmagels worden op dit ogenblik onderzocht.
Shaving: tijdens een kijkoperatie worden de losliggende kraakbeen stukjes verwijderd dmv een shaver. De randen van het kraakbeenletsel worden gestabiliseerd.
Microfracture of Ice-picking
Microfractuur of ice-picking: tijdens een kijkoperatie wordt met een ice-pick kleine gaatjes geprikt in het onderliggende bot. Bij het ice-picken borrelt het beenmerg doorheen de gaatjes in het letsel waardoor een bloedklonter met stamcellen het kraakbeenletsel kan opvullen. Deze stamcellen kunnen dan herstel weefsel aanmaken. Deze techniek is geschikt voor geisoleerde kraakbeenletsel tot max 1.5 vierkante cm.
Een recente studie heeft aangetoond dat toevoegen van bepaalde gels de genezing na microfractuur kan optimaliseren. Deze toepassing is nu beschikbaar in AZ Monica onder strikte omstandigheden.
Een recente studie heeft aangetoond dat toevoegen van bepaalde gels de genezing na microfractuur kan optimaliseren. Deze toepassing is nu beschikbaar in AZ Monica onder strikte omstandigheden.
Mosaicplasty
Kraakbeen/bot plugjes worden getransplanteerd van een ander deel van de knie naar het letsel. De diameter en aantal van de plugjes kan varieren naargelang de grootte van het letsel. Aangeraden is niet meer dan 3-4 plugs te gebruiken, daarom is deze techniek ideaal voor kleinere kraakbeenletsels waarbij ook het onderliggend bot ziek of gekwetst is.
Kraakbeencel Transplantatie
In een eerste fase wordt tijdens een kijkoperatie kraakbeen stukjes weggenomen (biopsie). Deze kraakbeenstukjes worden naar het labo gestuurd alwaar de cellen worden gekweekt gedurende een 10-tal weken. In een tweede fase worden dan deze cellen geimplanteerd tijdens een open ingreep via een mini-insnede. De cellen worden eerste gezaaid op een collageen vlies dat in het letsel wordt vastgehecht of gekleefd. Deze techiek is geschikt voor geisoleerde kraakbeenletsel van 2-10 vierkante cm.
Kraakbeen Scaffolds
Voor grotere letsels waarbij zowel kraakbeen als bot is aangetast kan een kunstkraakbeenvlies of scaffold worden geimplanteerd. Deze scaffold laat toe om zowel bot als kraakbeen te herstellen via 1 ingreep.
Metal Implants
In geval van complexe kraakbeenletsels of bij oudere patienten, kan men opteren voor een niet-biologische oplossing. Hierbij wordt het kraakbeenletsel overkapt door een metalen implantaat dat op maat van de patient kan worden gemaakt. Deze vorm van behandeling is op dit ogenblik slechts beschikbaar voor geselecteerde gevallen.
Revalidatie
Revalidatie speelt tevens een heel belangrijke rol in het herstel en begint reeds daags na de operatie. Wat betreft de revalidatie komt het er op aan om zich goed te laten informeren en te begeleiden. Een volledige revalidatieperiode kan een jaar in beslag nemen. Sport wordt afgeremd tijdens het eerste jaar tot 18 maanden na de ingreep. Andere voorzorgsmaatregelen zijn het dragen van een brace gedurende drie maanden en een initieel steunverbod gedurende twee tot vier weken.
Specifieke revalidatie schema’s zijn beschikbaar in de sectie ‘REVALIDATIE’
Specifieke revalidatie schema’s zijn beschikbaar in de sectie ‘REVALIDATIE’